શા માટે ૧૪ નવેમ્બર જ બાળ દિવસ ઊજવવામાં આવે છે?

Image courtesy: google

ભારતના પ્રથમ વડાપ્રધાન પંડિત જવાહરલાલ નેહરુની જન્મજયંતિની  યાદમાં 14 નવેમ્બરને બાળ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

 વડાપ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુ બાળકોને ખૂબ પ્રેમ કરતા હતા, બાળકો પણ નેહરુજીને ચાચા નેહરુ કહીને બોલાવતા હતા. ચાચા નેહરુનો બાળકો પ્રત્યેનો પ્રેમ જોઈને 14 નવેમ્બરને બાળ દિવસ તરીકે ઉજવવાનું નક્કી કરવામાં આવ્યું.

  જેમનો જન્મ 14 મી નવેમ્બર 1889નાં દિને અલ્હાબાદ, ભારતમાં થયો હતો.

 14 નવેમ્બરે જ શા માટે :નેહરુના મૃત્યુ પહેલા, 20 નવેમ્બરે બાળ દિવસ ઉજવવામાં આવતો હતો જે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર દ્વારા વિશ્વ બાળ દિવસ તરીકે મનાવવામાં આવતો હતો. જો કે, 1964માં પંડિત નેહરુના મૃત્યુ પછી તેમની જન્મજયંતિ નિમિત્તે 14 નવેમ્બરને બાળ દિવસ ઉજવવા માટે પસંદ કરવામાં આવ્યો હતો. 

આ દિવસને દેશમાં બાલ દિવસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.બાળકો આવતીકાલનું ભવિષ્ય:નેહરુ માનતા હતા કે, બાળકો રાષ્ટ્રની વાસ્તવિક શક્તિ અને સમાજનો પાયો છે. “આજના બાળકો આવતીકાલનું ભારત બનાવશે. દેશ આઝાદ થયા પછી પંડિતજીએ બાળકો અને યુવાનોના અધિકારો અને શિક્ષણ માટે કામ કર્યું.

નેહરુના કાર્યકાળ દરમિયાન, રાષ્ટ્રીય મહત્વની અનેક શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ- ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજી (IITs), ઑલ ઈન્ડિયા ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મેડિકલ સાયન્સ (AIIMS), અને ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મેનેજમેન્ટ (IIMs)ની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.

બાળ દિવસનું મહત્વ અને ઇતિહાસ

વડા પ્રધાન તરીકે, નેહરુ દેશમાં એવું વાતાવરણ બનાવવા માંગતા હતા જેમાં બાળકો અને તેમના કલ્યાણ પર ધ્યાન આપવામાં આવે. તેણીએ 1955માં ચિલ્ડ્રન્સ ફિલ્મ સોસાયટી ઈન્ડિયાની સ્થાપના પણ કરી જેથી ભારતીય બાળકો પોતાનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા જોઈ શકે. પંડિત નેહરુના મૃત્યુ પછી, તેમની જન્મજયંતિને ભારતમાં બાળ દિવસની તારીખ તરીકે પસંદ કરવામાં આવી હતી.